Podejmując się realizacji projektu "Przemoc i agresja w szkole," od początku przyjęto założenie, że problem przemocy i agresji w szkole należy postrzegać, badać i opisywać w szerszym kontekście społecznym, z jednoczesną próbą budowania konkretnych rozwiązań. Takie podejście do tematu spowodowało zastosowanie w projekcie adekwatnej metodologii badań, określenie zadań badawczych i skoncentrowanie się na wyznaczonych celach. Dzisiaj trzeba zadać pytania, w którym miejscu jesteśmy, jeśli chodzi o podejmowanie prób niwelowania przemocy i agresji w szkołach, co jeszcze zostało do zrobienia i jakie przeszkody należy pokonać.Z zaprezentowanej czytelnikowi publikacji wynikają konkluzje, które wydają się być właściwym kierunkiem, w jakim powinny zmierzać działania podejmowane w szkołach. Na pewno można do nich zaliczyć rozwijanie i wzmacnianie działalności opiekuńczo-wychowawczej w szkołach, przy czym w pierwszej kolejności powinny być nią objęte dzieci, które nie mogą liczyć na wsparcie swoich rodziców. Problemów młodego pokolenia nie można rozpatrywać w oderwaniu od moralnej kondycji całego społeczeństwa, a zwłaszcza warstw rządzących. Należy mocniej wspierać polską rodzinę w wymiarze ekonomicznym i kulturowym, a ważnym elementem troski o rodzinę powinno być wypracowanie odpowiednich form pracy z dziećmi i młodzieżą szkolną. Niniejsza publikacja jest przyczynkiem do rozwiązywania trudnych problemów społecznych. Będzie przydatna przy konstruowaniu w poszerzonej formie systemów pracy z młodzieżą trudną, z uwzględnieniem lokalnych uwarunkowań społecznych. Mogą z niej korzystać nie tylko studenci nauk społecznych, ale także ci. którzy są odpowiedzialni za kształt polityki społecznej. Publikacja ta powinna się znaleźć w podręcznych biblioteczkach pedagogów, nauczycieli, pracowników socjalnych, rodziców i wychowawców.Andrzej Rejzner

Część I * TEORETYCZNE I EMPIRYCZNE WPROWADZENIE W PROBLEMATYKĘ AGRESJI W SZKOLE * Janusz Surzykiewicz: Społeczno-poznawczy wymiar agresji: przegląd teoretyczno-badawczy * Ewa Jarosz: Globalne podejście do problemu przemocy interpersonalnej * Teodor Bulenda: O pożytku prawa w zapobieganiu zachowaniom agresywnym młodzieży * Adam Roman Solak: W kręgu agresji i przemocy wśród młodzieży gimnazjalnej * Kazimierz Żegnałek: Agresja wśród uczniów edukacji wczesnoszkolnej * (na przykładzie szkoły podstawowej w środowisku podwarszawskim) * Andrzej Rejzner: Przemoc i agresja w szkole w świetle teorii i badań empirycznych. Osiągnięcia warszawskiej WSP TWP * Beata Ciupińska: Konflikty dorastających z rówieśnikami * Ewa Jakubiak-Zapalska: Uczniowie jako ofiary i świadkowie agresji * Katarzyna Stanek: Demoralizacja i przestępczość dzieci i młodzieży wobec nowych wyzwań społecznych * Tomasz Łączek: Diagnoza przyczyn nieprzystosowania społecznego jednostki jako element przeciwdziałania zachowaniom agresywnym * Ryszard Pichalski: Czynniki warunkujące agresję młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim * Część II MULTIMEDIA A PROBLEM AGRESJI W SZKOLE * Józef Bednarek: Cyberagresja nowym i groźnym patologicznym procesem * Anna Andrzejewska: Dlaczego cyberbullying wśród młodzież jest niebezpieczny? * Anna Pietrzykowska: "Impregnowanie" dzieci i młodzieży przed agresywnymi schematami multimediów * Emilia Dziubałowska: Zagrożenia związane z użytkowaniem przez młodzież gimnazjalną sieci Internet - świadomość rodziców na przykładzie piotrkowskich gimnazjów * Marek Kowalski: Kłopoty wychowawcze związane z korzystaniem z komputera * Część III * TERAPIA I INNE METODY NIWELOWANIA AGRESJI W SZKOLE * Zdzisław Kosyrz: Geniusz dziecięcej kreatywności * Jacek Bylica: Pedagogika harmonii * Dariusz Sarzata: Rola rodziny w zapobieganiu przestępczości i agresji wśród młodzieży * Janina Florczykiewicz: Arteterapia jako procedura interwencji wobec zachowań agresywnych. Alternatywne formy resocjalizacji * Łukasz Kołomański: Trening Zastępowania Agresji w przeciwdziałaniu agresji i przemocy jako komponent poznawczo-behawioralny * Anna Siudem: Zapobieganie wypaleniu zawodowemu nauczycieli jako metoda przeciwdziałania agresji * Aleksandra Chmielnicka-Plaskota: Arteterapia - techniki nauki socjalnych umiejętności. Prezentacja amerykańskiego programu Early Warning Timely Response. A Guide to Safe Schools * Ireneusz Siudem: Inteligencja emocjonalna jako czynnik przeciwdziałający agresji uczniów * Agnieszka Konieczna: Odrzucenie i agresja jako przejawy braku integracji - aspekty diagnostyczne i terapeutyczne * Robert Poklek: Wykorzystanie sportu w redukcji zachowań agresywnych * Część IV * PRZEMOC I AGRESJA W SZKOLE - ROZWIĄZANIA SYSTEMOWE * Andrzej Bałandynowicz: Przestępczość w szkole - rozwiązania systemowe * Jerzy Wiśniewski: Strategie działań wobec agresji w szkole w województwie pomorskim - stan i oczekiwania * Zofia Rudzińska: Przeciwdziałanie agresji w szkole w świetle wyników sprawowanego nadzoru pedagogicznego * Beata Kohlman: Rola pedagoga szkolnego w działaniach systemowych profilaktyki agresji. Szkolne procedury postępowania w sytuacjach kryzysowych i podejmowane konsekwencje w stosunku do uczniów w szkole zawodowej * Mariola Gosławska: Działania polskiej Policji podejmowane na rzecz przeciwdziałania demoralizacji i przestępczości nieletnich, w tym dotyczące zapobiegania zjawisku agresji w placówkach oświatowych * Jolanta Smuniewska: Na ratunek szkole * Arkadiusz Kamiński: Organizacyjne możliwości ograniczenia zachowań * agresywnych w ośrodkach resocjalizacyjnych dla nieletnich

Prezentowana książka ma charakter podręcznika akademickiego. Składa się z pięciu rozdziałów. Pierwszy dotyczy ogólnej charakterystyki badań naukowych i na jej tle badań pedagogicznych wraz z podstawowymi założeniami metodologicznymi tych badań. W drugim scharakteryzowane zostały wszystkie najważniejsze elementy struktury procesu badawczego w pedagogice. Trzeci zawiera opis metod, technik i narzędzi badawczych, które mogą znaleźć zastosowanie w badaniach pedagogicznych. Kolejny rozdział zawiera charakterystykę najczęściej stosowanych metod analizy statystycznej materiału badawczego, a ostatni (piąty) dotyczy praktycznej strony przygotowania tekstu pracy magisterskiej i licencjackiej.Autor wyraża nadzieję, że książka spełni oczekiwania studentów pedagogiki przygotowujących prace promocyjne, a może okaże się również przydatna młodym pracownikom nauki i mniej doświadczonym promotorom.Serdeczne podziękowania oraz wyrazy wdzięczności składa autor tą drogą prof. zw. dr. hab. Kazimierzowi Denkowi i prof. dr. hab. Włodzimierzowi Goriszowskiemu za podjęcie się trudu recenzowania tej książki. Ich trafne spostrzeżenia i uwagi wpłynęły znacząco na jej ostateczny kształt oraz niewątpliwie poprawiły jej jakość.Niniejsza książka powstała z inspiracji studentów uczestniczących w seminariach magisterskich i dyplomowych. Uwzględnione w niej zostały najważniejsze oczekiwania studentów przygotowujących prace magisterskie i licencjackie oraz dość bogate doświadczenia osobiste autora książki w kierowaniu opracowywaniem tego rodzaju prac. Stanowi swoiste kompendium wiedzy potrzebnej do napisania pracy magisterskiej i licencjackiej. Zawiera podstawową wiedzę, niezbędną do opracowania koncepcji badań oraz rozdziału metodologicznego pracy, dotyczącą celów badań, problemów i hipotez badawczych, zmiennych i wskaźników, a także pozostałych elementów struktury procesu badawczego w pedagogice. Ponadto bardzo wiele miejsca poświęcone w niej zostało metodom i technikom badawczym, które mogą mieć zastosowanie w badaniach pedagogicznych. Książka ta jest rezultatem bardzo istotnego rozwinięcia mojej wcześniejszej publikacji dotyczącej tej tematyki, a mianowicie Metody i techniki stosowane w badaniach pedagogicznych. Została ona wzbogacona przede wszystkim o podstawowe założenia metodologiczne badań pedagogicznych, metody statystycznej analizy materiału badawczego oraz część o charakterze poradnikowym dotyczącą przygotowania tekstu pracy magisterskiej i licencjackiej. Ta ostatnia część powinna być dla studentów bardzo użyteczna, gdyż zawiera informacje na temat techniki pisania pracy promocyjnej. Szczególnie szeroko zostały opisane zagadnienia związane ze sporządzaniem przypisów oraz cytowaniem tekstów. Przypisy, jak twierdzą autorzy niektórych poradników oraz na co wskazują osobiste doświadczenia w zakresie promotorstwa prac magisterskich i licencjackich, stanowią dla studentów `zmorę`. Zawarte w tej książce informacje na temat przypisów, a także innych zagadnień są poparte odpowiednimi przykładami. Również za pomocą przykładu wyjaśnione zostały zazwyczaj trudne do zrozumienia przez studentów zależności między problemami badawczymi a hipotezami czy zmiennymi a wskaźnikami itp. W rozdziale dotyczącym analizy statystycznej wyników badań podane zostały nie tylko wzory na obliczanie określonych współczynników, ale także całe procedury przeprowadzenia obliczeń na odpowiednio dobranych przykładach.